MCA-PRESS | Vendime te Gjykates se Strasburgut (përmbledhje)
511
post-template-default,single,single-post,postid-511,single-format-standard,ajax_fade,page_not_loaded,,qode-title-hidden,qode_grid_1300,hide_top_bar_on_mobile_header,qode-content-sidebar-responsive,qode-theme-ver-16.6,qode-theme-bridge,disabled_footer_bottom,wpb-js-composer js-comp-ver-5.5.1,vc_responsive,elementor-default,elementor-kit-2266

Vendime te Gjykates se Strasburgut (përmbledhje)

COUDERC DHE HACHETTE FILIPACCHI ASSOCIÉS kundër FRANCËS
(kërkesa nr. 40454/07)
10 nëntor 2015
Dhomë e Madhe e drejta e princit Albert të Monakos për respektimin e jetës së tij private sipas nenit 8 nuk mund të justifikonte ndërhyrjen në lirinë e shprehjes së shtypit sipas nenit 10
I. Faktet kryesore
1. Kërkuesit janë Anne-Marie Couderc, një shtetase franceze e lindur në vitin 1950, e cila është drejtoreshë publikimi i Paris Match dhe kompania Hachette Filipacchi Associés, e cila boton revistën javore Paris Match.
2. Më 3 maj 2005, gazeta britanike Daily Mail botoi një artikull në të cilin, një qytetare e quajtur Znj. Coste pretendonte se babai i djalit të saj ishte Albert Grimaldi, princi në fron i Monakos. Më
5 maj 2005, Paris Match publikoi artikullin, i cili përbëhej nga një intervistë me znj. Coste ku  rrëfehej fakti i mësipërm. Artikulli u shoqërua me fotografi që tregojnë Princin Albert me fëmijë në krahët e tij.
3. Më 19 maj 2005, Princi Albert nisi procedim kundër kërkuesve me pretendimin se artikulli kishte shkelur të drejtat e tij për të gëzuar një jetë të qetë private dhe për të mbrojtur imazhin, duke kërkuar dëmshpërblim nga kompania botuese dhe një urdhër që të publikojë vendimin e gjykatës në kopertinën e revistës.
4. Më 29 qershor 2005, Gjykata e Lartë e Nanterres urdhëroi kompaninë Hachette Filipacchi Associés t`i paguajnë Princit Albert dëmshpërblim për dëm jomaterial në shumën 50 000 euro, si dhe urdhëroi që detajet e gjykimit të botoheshin në tërë ballinën e Paris Match-it, me titull “Gjykata vendosi kundër Paris Match, me kërkesën e princit Albert II i Monakos”. Gjykata vendase vlerësoi se i tërë artikulli përfshihej brenda sferës më intime të dashurisë dhe jetës familjare të princit Albert dhe se nuk shqetësohej më për ndonjë debat me interes të përgjithshëm. Kërkuesit apeluan vendimin.
5. Në një njoftim për shtyp të datës 6 korrik 2005 princi Albert pranoi publikisht se ai ishte babai i fëmijës. Më 24 nëntor 2005, Gjykata e Apelit la në fuqi vendimin kundër kërkuesve dhe ndryshoi kushtet për publikimin e vendimit të gjykatës në kopertinën e revistës.
6. Duke u bazuar në nenin 10, kërkuesit u ankuan se gjykimi kundër tyre kishte derivuar ndërhyrje të pajustifikuar në ushtrimin e së drejtës së tyre për t`u shprehur lirisht. Më 12 qershor 2014, Dhoma e Gjykatës Evropiane të të Drejtave të Njeriut ka gjetur se ka pasur shkelje të nenit 10 të Konventës. Më 13 tetor 2014, një panel i Dhomës së Madhe pranoi kërkesën e qeverisë për referimin e rastit.
II. Vendimi i Gjykatës
A. Në lidhje me nenin 107. Gjykata theksoi se, nuk është kundërshtuar nga palët se vendimi objekt gjykimi përbënte një ndërhyrje në ushtrimin e lirisë së shprehjes të kërkuesve, as nuk u është kontestuar se ndërhyrja ishte e parashikuar me ligj. Për më tepër, Gjykata vërejti se është pranuar se kjo ndërhyrje ndiqte qëllimin legjitim të mbrojtjes të së drejtave të të tjerëve, brenda kuptimit të nenit 10 § 2 të Konventës. Megjithatë, në mënyrë që një ndërhyrje të jetë në përputhje me Konventën, ajo duhet të jetë “e nevojshme në një shoqëri demokratike”.
8. Gjykata vërejti se për të shqyrtuar nëse ndërhyrja në këtë rast ishte “e nevojshme”, kërkohet që ajo të shqyrtojë nëse, gjykatat e brendshme vlerësuan ekuilibrin e duhur mes dy të drejtave konkurruese, pra të drejtës për respektimin e jetës private të princit dhe të lirisë së shprehjes së kërkuesve. Gjykata vuri në dukje se mbrojtja e ofruar nga koncepti i “jetës private” në nenin 8 të
Konventës është menduar kryesisht për të siguruar zhvillimin, pa ndërhyrje nga jashtë, të personalitetit të çdo individi. Në lidhje me nenin 10, Gjykata përsëriti se mbrojtja e tij përfshin informacion dhe ide që fyejnë, trondisin ose shqetësojnë dhe se kur informacioni ka të bëjë me çështje me interes publik, shtypi ka për detyrë për të dhënë këtë informacion dhe publiku ka të drejtë për ta marrë atë . Gjykata vuri në dukje se mbrojtja e ofruar nga neni 10 mund të cedojë për shkak të kërkesave të nenit 8 të Konventës, kur informacioni është i natyrës private e intime dhe nuk ka interes publik për shpërndarjen e tij.
9. Më tej, Gjykata iu referua kritereve të përcaktuara në jurisprudencën e saj të mëparshme për të shqyrtuar ekuilibrin e të drejtave konkuruese. Kriteret relevante janë: kontributi në një debat me interes publik, fama të personit në fjalë, objekti i raportimit në media, sjellja paraprake e personit në fjalë, përmbajtja, forma dhe pasojat e publikimit, si edhe në rastet kur është e përshtatshme, rrethanat në të cilat janë marrë fotografitë. Gjykata ka deklaruar edhe më parë se, kur shqyrton një kërkesë të parashtruar sipas nenit 10 të Konventës, do të analizohet mënyra në të cilën ësht marrë informacioni, vërtetësia e tij dhe pesha e sanksionit të marrë ndaj gazetarëve apo botuesve.
10. Gjykata pranoi se nuk kishte asnjë dyshim se, botimi i marrë si një i tërë dhe në kontekst, duke u analizuar në dritën e precedentëve të jurisprudencës së saj të mëparshme, përbënte një çështje të interesit publik. Në kohën e zhvillimit të ngjarjeve lindja e këtij fëmije nuk ishte pa pasoja të mundshme dinastike dhe financiare e për rrjedhojë, informacioni i kundërshtuar ishte me rëndësi politike, pasi ai mund të ngjallte interesin e publikut në lidhje me rregullat e trashëgimisë në fuqi të Principatës.
11. Gjykata theksoi se duke pasur parasysh se princi ishte një figurë publike, garantimi i së drejtës së tij sipas nenit 8, do të mund të ndikohet. Fakti i ushtrimit të një funksioni publik domosdoshmërisht ekspozon një individ ndaj kontrollit të publikut, duke përfshirë edhe median. Gjykata vërejti se publikimi i kontestuar kishte të bënte me jetën private të princit. Megjithatë, elementi thelbësor i përmbajtjes së informacionit të publikuar – ekzistenca e fëmijës – shkonte përtej sferës private, duke pasur parasysh natyrën e trashëgueshme të funksioneve të princit, si kryetarit i shtetit. Për më tepër, vërtetësia e deklaratave të znj. Coste në lidhje me atësinë e fëmijës së saj nuk u kundërshtua as nga vetë princi, i cili e pranoi publikisht atë menjëherë pas botimit të artikullit të parë. Së fundi, Gjykata u shpreh se fotografitë ishin dorëzuar për Paris Match nga znj. Coste vullnetarisht dhe pa pagesë, ato nuk janë marrë pa lejen e princit dhe nuk paraqesin asnjë pamje të pafavorshme të tij.12. Në dritën e këtyre konsideratave, Gjykata vlerësoi se argumentet e parashtruara nga qeveria në lidhje me mbrojtjen e jetës private të princit Albert dhe të drejtës së tij për ruajtjen e imazhit, nuk mund të konsiderohen si të mjaftueshme për të justifikuar ndërhyrjen në fjalë. Gjykatat e brendshme nuk i kishin dhënë vëmendjen e duhur parimeve dhe kritereve për ekuilibrimin e duhur mes të drejtës për respektimin e jetës private dhe lirisë së shprehjes. Në këtë drejtim, Gjykata vërejti se gjykatat e brendshme kishin dështuar në vlerësimin e intervistës në mënyrë të tillë, që të përcaktonin peshën e duhur të aspekteve të jetës private të princit dhe çfarë mund të cilësohej në mënyrë legjitime çështje me interes publik. Gjykatat e brendshme kanë mohuar se ka pasur ndonjë “vlerë diskutimi” lajmi për ekzistencën e djalit të princit dhe kështu arritën në përfundimin se artikulli nuk ishte pjesë e “një debati mbi një çështje të interesit publik e cila do të justifikohej duke u raportuar mbi bazën e transmetimit të ligjshëm të informacionit për publikun”. Pra, Gjykata arriti në përfundimin se gjykatat e brendshme dështuan të arrijnë një
ekuilibër të arsyeshëm proporcional midis masave që kufizojnë të drejtën e kërkuesit për t`u shprehur lirisht dhe qëllimit legjitim të ndjekur.
13. Gjykata arriti në përfundimin se ka pasur një shkelje të nenit 10 të Konventës.
B. Në lidhje me nenin 41
14. Gjykata rrëzoi pretendimet e kërkuesve për dëmshpërblim për shkak se ata nuk mund të pretendonin një vlerë konkrete dëmi. Megjthatë, Gjykata i akordoi kërkuesve së bashku shumën       prej 15 000 euro për shpenzimet gjyqësore.

Pentikäinen kundër Finlandës – 11882/10 Vendim 20.10.2015 (GC)
Fakte – Në vitin 2006 kërkuesi u dërgua të raportonte për një demonstratë në cilësinë e tij si gazetar dhe fotograf. Pasi demonstrata u bë e dhunshme, policia vendosi ti pengonte demonstruesit në marshimin e tyre dhe të lejonte një demonstratë paqësore të zhvillohej në një vend. Pastaj ata e izoluan zonën dhe urdhëruan protestuesit të shpërndaheshin. Megjithëse atyre iu kërkua disa herë të largoheshin nga vendi, kërkuesi vendosi të qëndronte me demonstruesit. Menjëherë pas kësaj ai u arrestua së bashku me një numër demonstruesish dhe u mbajtën të ndaluar për 17 orë. Pastaj ai u fajësua për mosbindje të urdhrave të policisë por nuk iu caktua masë dënimi. Ky vendim u la në fuqi nga apeli dhe ankesat pasuese të kërkuesit në Gjykatën e Lartë u rrëzuan. Në një vendim të datës 4 shkurt 2014, një Dhomë e Gjykatës, në një votim pesë me dy, që nuk ka patur shkelje të Nenit 10 (shih Shënimin Informativ 171). Më 2 qershor 2014, çështja iu referua dhomës së Madhe me kërkesë të kërkuesit.
Ligji – Neni 10: Gjatë vlerësimit të domosdoshmërisë së ndërhyrjes tek liria e shprehjes së kërkuesit, gjykata duhej të peshonte dy interesa konkurrues: interesi i publikut për marrjen e informacionit për një çështje me interes të përgjithshëm dhe asaj të policisë në ruajtjen e rendit publik në kontekstin e një demonstrate të dhunshme. Në këtë kontekst, Gjykata theksoi rolin e “rojës” së medias në dhënien e informacionit mbi trajtimin nga ana e autoriteteve të demonstratave publike dhe kufizimin e parregullsive. Çdo përpjekje për të larguar gazetarët nga vendi i një demonstrate i është nënshtruar shqyrtimit të rreptë. Nga ana tjetër, mbrojtja e dhënë nga neni 10 për gazetarët iu nënshtrua kushtit që ata të veprojnë në pajtim me parimet e gazetarisë së përgjegjshme. Për pasojë, gazetarët në ushtrimin e lirisë së tyre të shprehjes merrnin përsipër “detyra dhe përgjegjësi” që do të thotë që ata nuk mund të pretendonin imunitet ndaj përgjegjësisë penale thjesht për shkak se vepra penale në fjalë është kryer gjatë përmbushjes së funksioneve të tyre gazetareske. Në lidhje me arrestimin e gazetarit, dosja e çështjes nuk nxori asnjë shkak për të dyshuar që urdhrat e policisë për të shpërndarë demonstratën nuk bazoheshin në një vlerësim të arsyeshëm të fakteve. Për më tepër, masat parandaluese të ndërmarra për mundësinë e eskalimit të ngjarjeve dukeshin të justifikuara. Ato orientoheshin jo vetëm nga mbrojtja ‘abstrakte’ e rendit publik, por edhe nga sigurua e individëve në demonstratë ose afër saj, duke përfshirë anëtarët e medias dhe, në këtë mënyrë, kërkuesin vetë. Në lidhje me sjelljen e kërkuesit, Gjykata së pari vuri re që shfaqja e tij fizike gjatë demonstratës nuk e dallonte atë qartë nga demonstruesit e tjerë, pasi ai nuk ishte ndonjë veshje të dallueshme ose ndonjë shenjë që ta identifikonte atë si gazetar. Kështu ishte e mundur që ai të mos ishte i identifikueshëm para arrestit të tij. Nëse ai donte të dallohej si gazetar nga policia, ai duhej të kishte bërë përpjekje të dukshme për t’u identifikuar si i tillë duke veshur veshje të dallueshme, të mbante kartën e identitetit të shtypit ose nëpërmjet një mjeti tjetër të përshtatshëm. Si gazetar që raporton mbi veprimet e policisë, ai duhej të ishte në dijeni për pasojat ligjore të mosbindjes së urdhrave të policisë dhe duke mos e bërë këtë, ai kishte marrë përsipër riskun e arrestit duke qenë i vetëdijshëm. Për më tepër asnjë në dosje nuk tregon që kërkuesi nuk do të
kishte qenë në gjendje të përmbushte detyrën e tij profesionale në afërsi fizike nëse do ti ishte bindur urdhrit për tu larguar nga zona e rrethuar me kordon policie. Për sa i takon ndalimit të kërkuesit, megjithëse ai ishte ndaluar në rajonin e policisë për shtatëmbëdhjetë orë e gjysmë, për shkak të statusit të tij si gazetar, ai ishte një nga të parët që ishte marrë në pyetje dhe lënë i lirë. Për më tepër, megjithëse nuk ishte tërësisht e qartë se si kamera e tij dhe karta e memorjes ishin trajtuar pas arrestit të tij, nuk doli që kjo pajisje të ishte konfiskuar në ndonjë moment dhe ai ishte lejuar të mbajte të gjitha fotografitë që ai kishte bërë pa asnjë kufizim në përdorimin e tyre. Në lidhje me dënimin, megjithëse kërkuesi përfundimisht u konstatua me faj për mosbindje ndaj policisë, atij nuk iu caktua ndonjë masë dënimi. Çdo ndërhyrje në lirinë e tij gazetareske kishte qenë në një masë të kufizuar, duke patur parasysh mundësitë që ai kishte për të mbuluar ngjarjen
në mënyrë të arsyeshme. Gjykata theksoi që sjellja e sanksionuar nga dënimi penal nuk ishte aktiviteti gazetaresk i kërkuesit si i tillë, por refuzimi i tij për të përmbushur urdhrin e policisë në fund të një demonstrate që ishte gjykuar nga policia se do të shndërrohej në rrëmujë. Në këtë aspekt, fakti që kërkuesi ishte gazetar nuk i jepte atij të drejtën e një trajtimi preferencial ose të ndryshëm krahasuar me të tjerët në atë vend. Vërtet që legjislacioni i shumicës së Shteteve Anëtare të Këshillit të Europës nuk jepte ndonjë status të veçantë për gazetarët kur ata nuk përmbushnin urdhrat e policisë për t’u larguar nga një vend ku zhvillohet demonstratë. Për më tepër, koncepti i gazetarisë së përgjegjshme kërkonte që kurdoherë që gazetarët duhej të zgjidhnin ndërmjet detyrës së përgjithshme për t’iu ligjit të zakonshëm penal dhe detyrës së tyre profesionale për të marrë dhe shpërndarë informacion, dhe kanë zgjedhur opsionin e dyte, ata duhej të ishin të ndërgjegjshëm që ata merrnin riskun e marrjes në ngarkim të sanksioneve ligjore, duke përfshirë atë të një karakteri penal. Së fundmi, asnjë dënim nuk i është dhënë kërkuesit për shkak se veprimi i tij u konsiderua ‘i justifikueshëm’: si gazetar, ai kishte hasura pritshmëri kontradiktore që rridhnin nga detyrimet e vendosura mbi të nga policia, nga ana tjetër, nga punëdhënësi i tij. Dënimi i tij ishte thjesht një konstatim formal që ai kishte kryer një vepër penale dhe si e tillë ajo nuk mund të ketë ndonjë ‘efekt pengues’ për personat që marrin pjesë në demonstrime. Dënimi i kërkuesit mund të konsiderohet si proporcional me qëllimin legjitim të ndjekur.
Përfundim: nuk ka shkelje (trembëdhjetë vota me katër)

 

Grebneva dhe Alisimchik kundër Rusisë, 8918/05, Vendimi 22.11.2016
(Seksioni III)
Faktet – Kërkuesit ishin redaktori dhe gazetari i një gazete rajonale.  Ata u dënuan në lidhje me një publikim që gjykatat e brendshme e konsideruan të ishte ofenduese për prokurorin rajonal. Ata u ankuan në pajtim me Nenin 10 të Konventës që dënimi i tyre kishte shkelur të drejtën e tyre për lirinë e shprehjes.
Ligji – Neni 10: Dënimi i kërkuesve përbënte shkak për ndërhyrje në të drejtën e tyre të lirisë së shprehjes. Kjo ndërhyrje ndiqte qëllimin legjitim të mbrojtjes së emrit ose të drejtave të të tjerëve dhe ishte e parashikuar me ligj. Pyetja para Gjykatës ishte nëse dënimi i tyre kishte qenë i nevojshëm në një shoqëri demokratike. Gjykata theksoi rolin thelbësor të shtypit në një shoqëri demokratike dhe detyrën e tij për dhënien e informacionit dhe ideve mbi çështjet me interes publik. Kjo ishte veçanërisht e rëndësishme në periudhën para një zgjedhjeje që opinionet dhe informacioni i të gjitha llojeve të lejoheshin të qarkullonin lirisht. Kërkuesit kishin publikuar një numër çështjesh mbi fushatën e zgjedhjeve parlamentare që kishte filluar në rajonin e tyre në atë periudhë. Artikujt adresonin, në një mënyrë satirike dhe ngacmuese, shumë parregullsi që, sipas mendimit të kërkuesve, kishin ndodhur gjatë fushatës. E parë në tërësi, artikulli nuk mund të kuptohej si sulm personal dhe pa shkak ose si një ofendim për prokurorin. Krahasimet provokative nuk kishin të bënin me jetën e tij private ose familjare, por lidheshin qartazi me përgjegjësinë e tij institucionale si kreu i zyrës së prokurorisë për të gjithë rajonin. Materiali i publikuar denonconte korrupsionin e pretenduar gjatë fushatës zgjedhore. Kërkuesit kishin ngritur një çështje të rëndësishme me interes të përgjithshëm, që ata e konsideronin të rëndësishëm për shoqërinë dhe në këtë mënyrë hapjen e debatit publik. Arsyetimi skematik dhe i pashtjelluar i gjykatave të brendshme e bërë çdo parashtrim të bërë nga kërkuesit pa asnjë efekt praktik. Gjykatat nuk kishin marrë parasysh fare kontekstin social dhe politik në të cilin ishte publikuar artikulli dhe nuk kishin shqyrtuar nëse ai përfshinte ndonjë çështje me interes të përgjithshëm. Veçanërisht, ato nuk kishin bërë asnjë përpjekje për të analizuar përmbajtjen e materialit të publikuar në kontekstin e fushatës së filluar ose natyrën satirike të publikimit dhe ironinë në bazë të tij. Së fundmi, ato nuk kishin gjetur një balancë ndërmjet të drejtës së prokurorit për ruajtjen e emrit të tij dhe lirisë së shprehjes së kërkuesve dhe detyrës së tyre, si gazetarë, të jepnin informacion me interes të përgjithshëm. Si të tilla, gjykatat e brendshme nuk kishin dhënë arsye me vend dhe të mjaftueshme
për të justifikuar ndërhyrjen për të cilën ishte bërë ankesa. Pavarësisht ashpërsisë së dënimit që do të vendosej, ushtrimi i ndjekjes penale ndaj gazetarëve për ofendimet e pretenduara që kritikonin një figurë publike në një mënyrë që mund të konsiderohej si ofendim personal mund ti pengonte gazetarët nga kontribuimi në diskutimet publike të çështjeve që prekin jetën e komunitetit të tyre. Reagimi i autoriteteve të brendshme për artikullin satirik të kërkuesve nuk ishte proporcional me qëllimin legjitim të ndjekur dhe në këtë mënyrë nuk ishte e nevojshme në një shoqëri demokratike.
Përfundim: shkelje (njëzëri)
Neni 41: 3 000 EURO në lidhje me dëmin jo-financiar; 920 Euro në lidhje me dëmin financiar

 

Ziembiński kundër Polonisë (Nr. 2) – 1799/07, Vendimi 5.7.2016 (Seksioni IV)
Faktet – Kërkuesi ishte pronari dhe kryeredaktor i një gazete lokale që publikoi një artikull i cili vinte në lojë një kryetar bashkie dhe dy nëpunës të tij për shkak të miratimit prej tyre të një projekti për të zhvilluar mbarështimin e shpendëve në një rajon si zgjidhje për problemin e papunësisë në fshat. Artikulli i etiketoi kryetarin e bashkisë dhe një prej nëpunësve ‘bosa të mefshtë’ dhe nëpunësin tjetër e përshkroi si ‘budalla’, ‘të trashë’ dhe ‘i shtirur’. Kryetari i bashkisë dhe dy nëpunësit bënë kallëzim penal në prokurori kundër kërkuesit për shpifje. Duke e ri-kualifikuar veprën penale si një vepër që shkakton fyerje, gjykatat e brendshme e dënuan atë me një gjobë, duke konstatuar që ai kishte abuzuar me të drejtën e fjalës dhe kishte shkelur dinjitetin e nëpunësve.
Ligji – Neni 10: Dhënia e fajësisë dhe dënimi i kërkuesit kishte sjellë si pasojë ‘ndërhyrjen’ në ushtrimin e së drejtës së tij të shprehjes. Ishte e parashikuar me ligj dhe ishte ndjekur qëllimi legjitim i mbrojtjes së emrit dhe të drejtave të të tjerëve. Kërkuesi kishte shkruar një artikull satirik duke kritikuar projektin e mbarështimit të shpendëve të miratuar nga nëpunësit lokalë si një zgjidhje për problemin e papunësisë lokale. Nuk kishte dyshim që kjo çështje, që kishte të bënte me ushtrimin e funksioneve të nëpunësve lokalë, kishte qenë një çështje e interesit të ligjshëm publik dhe në këtë mënyrë prekte një sferë në të cilën kufizimet e lirisë së shprehjes duhej të interpretoheshin në mënyrë rigoroze. Kërkuesi u fajësua për shprehjen e ofendimeve ndaj nëpunësve të pushtetit lokal, duke përfshirë kryetarin e bashkisë, i cili, si një politikan lokal i zgjedhur, mund ti nënshtrohej një kritike më të gjerë se individët privatë. Dy nëpunësit e tjerë ishin punonjës të shërbimit civil. Ndërsa punonjësit e shërbimit civil në cilësinë e tyre zyrtare, ashtu si politikanët, i nënshtroheshin një game më të gjerë kritike se sa individët privatë, nuk mund të thuhet që ata në mënyrë të ndërgjegjshme janë të hapur ndaj kontrollit të imët në lidhje me çdo fjalë dhe veprim në masën që janë politikanët. Vlerësimi i domosdoshmërisë së ndërhyrjes në çështjen në fjalë nuk mund të veçohej nga konteksti dhe qëllimi i dukshëm i kritikës së kërkuesit. Natyra satirike e tekstit dhe ironia brenda tij duhej të merreshin parasysh në analizën e artikullit. Përdorimi i sarkazmës dhe ironisë ishte në përputhje të plotë me ushtrimin e lirisë së shprehjes së gazetarit. Megjithatë, gjykatat e brendshme nuk i kishin marrë parasysh sa duhet këto tipare. Nuk kishte dyshim që shprehjet në fjalë, të marra në kontekstin konkret të artikullit, mbeteshin brenda kufijve të ekzagjerimit të pranueshëm. Gjykatat e brendshme nuk i kishin konsideruar ato në kontekstin e artikullit si një i tërë. Satira ishte një formë e shprehjes artistike të komentit social, i cili, nëpërmjet tipareve të veta të brendshme të ekzagjerimit dhe deformimit të realitetit, natyrisht që synonte provokimin dhe ngacmimin. Për pasojë, çdo ndërhyrje në të drejtën e përdorimit të këtij mjeti të shprehjes duhej të trajtohej me kujdes të veçantë. Së fundi, kërkuesi ishte dënuar me një gjobë prej 2 630 Euro dhe ishte urdhëruar të paguante shpenzimet në një shumë të përgjithshme prej 755 Euro. Duke patur parasysh konsideratat e mësipërme, gjykatat e brendshme nuk kishin dhënë arsyet ‘përkatëse dhe të mjaftueshme’ për të justifikuar fajësimin dhe dënimin e kërkuesit. Për pasojë, ndërhyrja tek e drejta e lirisë së shprehjes ishte jo-proporcionale me qëllimin e ndjekur dhe nuk kishte qenë e ‘nevojshme në një shoqëri demokratike’.
Përfundimi: shkelje (pesë vota me dy)
Neni 41: 1 000 EURO në lidhje me dëmin jo-financiar; 3 385 Euro në lidhje me dëmin financiar

 

M.L. dhe W.W. kundër Gjermanisë – 60798/10 dhe 65599/10, Vendim themeli 28.6.2018 (Seksioni V)
Refuzimi për të detyruar medien për të anonimizuar materialin në arkivin online në lidhje me një krim me kërkesë të autorëve të tij në prag të lirimit të tyre të afërt: nuk ka shkelje
Fakte – Në vitin 1993 kërkuesit u fajësuan për vrasjen e një aktori të mirënjohur dhe u dënuan me burgim të përjetshëm. Në vitin 2007, ndërsa po afrohej data e daljes së tyre nga burgu, ata nisën një çështje në ngarkim të disa organizatave të medies, duke u kërkuar që ato të anonimizonin dokumentet në arkiv të cilët mund të aksesoheshin në faqet e internetit dhe
ishin të datës nga koha e gjykimit (një artikull, një dosje dhe një zbardhje e raportit audio).
Në vitin 2009 dhe 2010, ndërsa Gjykata Federale e Drejtësisë njohur që kërkuesit kishin një interes të konsiderueshëm për të mos u përballur më me fajësimin e tyre, vendosi në favor të organizatave të medies, bazuar në këto shkaqe:- krimi dhe gjykimi kishin tërhequr vëmendje të madhe të medies në atë kohë; publiku kishte interes të informohej, gjë që përfshinte mundësinë
e kryerjes së kërkimeve në ngjarjet e shkuara; kjo ishte pjesë e rolit të medies për të marrë pjesë në formimin e opinionit demokratik duke i bërë të aksesueshëm arkivat e saj; – kërkuesit ishin përpjekur rishtas për të ri-hapur gjykimin e çështjes së tyre; jo më shumë se tre vjet para lirimit të tyre, ata i kishin bërë thirrje shtypit të transmetonte informacionin në lidhje me kërkesën e tyre të fundit për një rigjykim; deri në vitin 2006, faqja e internetit të avokatit mbrojtës të kërkuesit të dytë përfshinte shumë raporte në lidhje me klientin e tij; – dokumentet në fjalë ishin vendosur nën tituj që tregonin qartazi që këto nuk ishin raporte të reja; – ishte e nevojshme të merrej parasysh risku që, në mungesë të personelit dhe kohës së mjaftueshme për të shqyrtuar kërkesat për ta bërë materialin anonim, media do të hiqte dorë nga përfshirja në raportet e tyre elemente identifikues që më vonë do të ishin të paligjshëm. Kërkuesit ishin të mendimit që ky qëndrim nuk kishte marrë parasysh mundësitë e makinave të kërkimit.
Ligji – Neni 8: Shkelja fillestare e jetës private të kërkuesve në këtë çështje lindi nga vendimi i organizatave të medies të përfshira në publikimin e informacionit dhe, posaçërisht, për ta mbajtur ata të disponueshëm në faqet e tyre të internetit, edhe pa patur synim tërheqjen e vëmendjes së publikut. Ekzistenca e makinave të kërkimit thjesht e përkeqësonte ndërhyrjen. Megjithatë, detyrimet e makinave të kërkimit në lidhje me individin që preket nga një informacion i caktuar mund të jenë të ndryshëm nga ato të subjektit që e ka publikuar informacionin fillimisht. Për pasojë, balancimi i interesave konkurrues mund të sjellë rezultate të ndryshme, në varësi të faktit nëse kërkesa për fshirje është bërë në ngarkim të subjektit që e kishte publikuar fillimisht informacionin (aktiviteti i të cilit ishte në thelbin e atë që synon të mbrojë liria e shprehjes), apo në ngarkim të një makine kërkimi (interesi kryesor i së cilës nuk është publikimi i informacionit fillestar në lidhje me personin përkatës, por lehtësimin e identifikimit të të gjithë informacionit të ofruar në lidhje me të dhe krijimin e një profili për të). Për arsyet e renditura më poshtë, Gjykata nxori përfundimin që refuzimi për përmbushjen e kërkesës së kërkuesve nuk ishte në shkelje të detyrimeve pozitive të Shtetit Gjerman për të mbrojtur jetën private të kërkuesve. Duke patur parasysh që (i) marzhi i vlerësimit të autoriteteve të brendshme në këto çështje kur balancojnë interesa të kundërt (ii) të rëndësisë së ruajtjes së disponibilitetit të raporteve ligjshmëria e të cilëve nuk është kundërshtuar kur janë publikuar fillimisht, dhe (iii) të sjelljes së kërkuesve përkundrejt shtypit, Gjykata nuk dalloi arsye të forta që do ti kërkonin ta ndryshonin mendimin e Gjykatës Federale të Drejtësisë.
(a) Kontributi në një debat me interes publik dhe çështja e anonimizimit me kërkesë – Pavarësisht rëndësisë së tyre, të drejtat e një personi i cili ka qenë objekt i një publikimi të disponueshëm në Internet duhej të balancohej me interesin e publikut – të mbrojtur nga Neni 10 i Konventës – për të qenë i informuar në lidhje me ngjarjet në të shkuarën dhe historikun e tashëm nëpërmjet arkivave digjitale publike të shtypit. Në këtë çështje, disponibiliteti i raporteve të kundërshtuara në faqet e organizatave të medies në momentin që kërkuesit kishin bërë kërkesat e tyre vazhdonin të kontribuonin në një debat me interes të përgjithshëm që nuk kishte rënë nga kalimi i disa viteve. Dihet që kërkuesit nuk kërkonin fshirjen e materialit, por anonimizimin e tij. Së pari, megjithatë, qëndrimi për mbulimin e një subjekti të caktuar është një çështje që përket lirisë së gazetarit; u është lënë gazetarëve të vendosin në lidhje me hollësitë (si emri i plotë i personit përkatës) që duhet të përfshihet për të garantuar besueshmërinë e publikimit, me kusht që këto vendime të përputhen me normat etike dhe deontologjike të profesionit. Së dyti, detyrimet për të vlerësuar në një fazë të mëvonshme ligjshmërinë e një raporti në vijim të një kërkese nga një individ i interesuar – që mund të nënkuptojë balancimin e interesave në fjalë – do të sillte rrezikun që shtypi do të preferonte të hiqte dorë nga mbajtja e këtyre raporteve në arkivat e tyre online ose nga elementet identifikues që do të prekeshin nga një kërkesë e tillë.(b) Shkalla në të cilën personi përkatës ishte i mirënjohur dhe subjekti i raportit – Dihet që me kalimin e kohës, interesi publik në krimin në fjalë kishte rënë. Megjithatë, kërkuesit ishin rikthyer në syrin e publikut kur ata u përpoqën të rihapnin procedimin e tyre gjyqësor dhe për këtë kishin kontaktuar shtypin. Në këtë mënyrë, ata nuk ishin thjesht individë të cilët ishin të panjohur për publikun. Në lidhje me subjektin e raporteve (zhvillimi i gjykimit penal në kohën përkatëse dhe një prej kërkesave për rihapjen e gjykimit), ky ishte në gjendje për të kontribuar në një debat në një shoqëri demokratike.
(c) Sjellja e mëparshme e personit përkatës në lidhje me medien – Përpjekjet e kërkuesve për të kundërshtuar fajësinë e tyre kishte kaluar tej aplikimit të mjeteve mbrojtëse që janë të ofruara nga e drejta penale gjermane. Si rezultat i sjelljes së tyre kundrejt shtypit, interesit të kërkuesve për të mos u përballur me fajësinë e tyre nëpërmjet mjetit të materialit të arkivuar në faqet e internetit të një numri organizatash duhet ti kushtohet më pak peshë në çështjen konkrete. Për pasojë, edhe nën dritën e lirimit të afërm, ata nuk mund të kishin ndonjë shpresë të ligjshme që të anonimizohen raportet e tyre apo të harrohen online.
(d) Përmbajtja, forma dhe pasojat e publikimit – tekstet e kundërshtuara përshkruanin, në një mënyrë objektive, një vendim gjyqësor. Dihet që artikuj të caktuar në fjalë jepnin edhe hollësi për jetën e të pandehurve. Megjithatë, këto hollësi përbënin pjesë të informacionit që gjyqtarëve të së drejtës penale u kërkohet ta marrin parasysh në vlerësimin e rrethanave të krimit dhe elementëve të fajësisë individuale, dhe për pasojë në përgjithësi përbënin pjsë të diskutimeve gjatë seancave publike. Për më tepër, këta artikuj nuk reflektonin ndonjë synim për ti paraqitur kërkuesit në një mënyrë poshtëruese apo të dëmtonin reputacionin e tyre. Në lidhje me masën e publikimeve të tyre, duke ditur pozicionet e tyre në arkitekturën e faqeve në fjalë, raportet e kundërshtuar nuk dukeshin se mund të tërhiqnin vëmendjen e atyre përdoruesve të internetit që nuk kërkonin informacion në lidhje me kërkuesit. Po ashtu, asgjë nuk tregonte që ruajtja e aksesit tek këta raporte do të kishte synimin e ri-shpërndarjes së informacionit në lidhej me kërkuesit.Në lidhje me faktin që Interneti e intensifikon informacionin dhe e bën atë të kudondodhur – ku, pavarësisht nivelit fillestar të shpërndarjes, materiali i kundërshtuar mund të gjendet në Internet në mënyrë të përhershme, posaçërisht nëpërmjet përdorimit të makinave të kërkimit – kërkuesit nuk bënë parashtrime në lidhje me ndonjë përpjekje nga ana e tyre për të kontaktuar operatorët e makinave të kërkimit me kërkesën për të ulur gjurmueshmërinë e informacionit përkatës. Për më tepër, Gjykata ishte e mendimit që nuk ishte e nevojshme të shprehej mbi mundësinë që gjykatat e brendshme mund të kishin vendosur masa që do të ishin më pak kufizuese në lidhje me lirinë e shprehjes së organizatave të medies, duke ditur që këto nuk ishin pjesë e shqyrtimit kara këtyre gjykatave në gjykimin e brendshëm dhe as në gjykimin para Gjykatës.
(e) Rrethanat në të cilat është realizuar bërja e fotove – Fotografitë e kundërshtuara nuk përmbanin ndonjë element komprometues. Mundësia që fotografitë do të bënin palët e treta të njihnin kërkuesit ulej edhe nga fakti që ato tregonin paraqiten e kërkuesve siç kishte qenë trembëdhjetëvjet para lirimit të tyre.
Përfundim: nuk ka shkelje (njëzëri)

 

Medžlis Islamske Zajednice Brčko dhe të tjerë kundër Bosnjës Hercegovinës
(GC) – 17224/11, Vendim themeli 27.6.2017 (GC)
Faktet – Kërkuesit, një komunitet fetar myslimanësh dhe tre OJQ-ë të boshnjakëve etnikë në Rrethin Brčko u dërguan një letër autoriteteve më të larta të rrethit, duke shprehur shqetësimet e tyre në lidhje me procedurën e emërimit të drejtorit të radio-stacionit publik multi-etnik duke pretenduar që një redaktore në stacion, e cila ishte propozuar për atë pozicion, kishte kryer veprime që kishin shpërfillës për myslimanët dhe boshnjakët etnikë. Menjëherë pas kësaj, letra u publikua në tre gazeta të ndryshme ditore. Redaktorja ngriti padi për shpifje në gjykatën civile. Kërkuesit u shpallën përgjegjës për shpifje dhe u urdhëruan ta tërhiqnin letrën, ose përndryshe ata duhej të paguanin kompensim për dënimin jo-financiar. Para Gjykatës europiane kërkuesit u ankuan që dënimi i tyre shkelte të drejtën e tyre të lirisë së shprehjes që është e garantuar nga Neni 10.
Ligji – Neni 10: Vendimet e gjykatave të brendshme përbënin ndërhyrje në lirinë e shprehjes së kërkuesve. Ndërhyrja ishte e parashikuar me ligj dhe ndiqte një qëllim legjitim, që është ai i mbrojtjes së reputacionit të të tjerëve. Çështja qendrore para Gjykatës ishte nëse ndërhyrja kishte qenë e nevojshme në një shoqëri demokratike. Akuzimi i redaktores për shpërfillje në lidhje me një grup tjetër etnik dhe fetar dëmtonte jo vetëm reputacionin e saj, por shkaktonte paragjykime në mjedisin e saj profesional dhe social. Për pasojë, akuzat arrinin nivelin asaj rëndësie që mund të dëmtonin të drejtat e saj sipas Nenit 8. Kështu, Gjykata duhej të verifikonte nëse autoritetet e brendshme kishin arritur një balancë të drejtë ndërmjet të dyja vlerave të garantuara nga Konventa, që, nga njëra anë, është liria e kërkuesve për lirinë e shprehjes të mbrojtur nga Neni 10 dhe, nga ana tjetër, e drejta e redaktores për të respektuar reputacionin e saj sipas Nenit 8.Kërkuesit nuk ishin në raport të varur pune me radion publike, gjë që do ti kishte bërë ata ti nënshtroheshin detyrës së besnikërisë, rezervës dhe diskrecionit përkundrejt asaj dhe si e tillë, nuk ishte e nevojshme që Gjykata të konsideronte çështjet që ishin themelore në praktikën e saj gjyqësore në lidhje me sinjalizuesit. Gjykata ishte e mendimit të autoriteteve të brendshme që përgjegjshmëria e kërkuesve për shpifje duhej të vlerësohej vetëm në lidhje me korrespondencën e tyre private me autoritetet lokale, dhe jo publikimin e letrës në media, pasi nuk ishte provuar që ishin ata përgjegjës për publikimin e saj. Nëse një OJQ-ë tërhoqi vëmendjen tek çështjet me interes publik, ajo po ushtronte rolin e rojës publike të një rëndësie të veçantë si ajo e shtypit dhe mund të karakterizohet si një roje publike. Në sferën e lirisë së shtypit, për shkak të detyrave dhe përgjegjësive të brendshme gjatë ushtrimit të lirisë së shprehjes, garancia e dhënë nga Neni 10 për gazetarët në lidhje me raportimin për çështje të një interesi të përgjithshëm i nënshtrohej kushtit që ato vepronin në mirëbesim me qëllim që të ofronin informacione të sakta dhe të qëndrueshme në pajtim me etikën e gazetarisë. Të njëjtat konsiderata zbatoheshin për një OJQ-ë që merr përsipër ushtrimin e rolit të rojës sociale. Në balancimin e interesave konkurruese të përfshira, ishte e përshtatshme të merreshin parasysh kriteret që përgjithësisht zbatoheshin për shpërndarjen e deklarime shpifëse nga media në ushtrim të funksionit të saj të rojës publike.
(a) Sa i njohur ishte personi përkatës dhe kush ishte objekti i akuzave – Duke aplikuar për postin e drejtorit të radios dhe duke patur parasysh interesin publik të përfshirë në informacionin përmbajtur në letër, redaktorja duhej të konsiderohej sikur kishte hyrë në mënyrë të pashmangshme dhe të ditur në sferën publike dhe në këtë mënyrë e hapur për vëzhgim të afërt të veprimeve të saj. Në këto rrethana, kufijtë e kritikës së pranueshme ishin përkatësisht më të gjerë krahasuar me rastin e një profesionisti të zakonshëm.
(b)) Përmbajtja, forma dhe pasojat e informacionit që u ishin kaluar autoriteteve – një faktor i rëndësishëm ishte testi i përdorur nga kërkuesit në letrën e kritikuar. Ata nuk kishin thënë shprehimisht që një pjesë e informacionit që ata u kishin kaluar autoriteteve kishte dalë nga burme të tjerë, siç janë punonjësit e radios. Ata e kishin hapur letrën e tyre me fjalët ‘sipas informacioneve tona’, por nuk kishin treguar qartazi që ata kishin vepruar si dhënës mesazhi. Kështu ata kishin lënë të nënkuptohej që ata kishin akses të drejtpërdrejtë tek ai informacion dhe në këto rrethana ata kishin marrë përgjegjësi për deklarimet. Një faktor tjetër i rëndësishëm ishte nëse qëllimi i deklarimeve të kritikuara ishte kryesisht akuzimi i redaktores apo ishte për të njoftuar nëpunësit kompetentë të shtetit në lidhje me sjelljen që sipas tyre ishte e parregullt ose e paligjshme. Kërkuesit u shprehën që synimi i tyre ishte të informonin autoritetet kompetente në lidhje me parregullsi të caktuara dhe për ti nxitur ata të hetojnë dhe verifikojnë akuzat që përmbante letra. Megjithatë, letra e kritikuar nuk përmbante ndonjë kërkesë për hetim dhe verifikim të akuzave. Në lidhje me pasojat e akuzave të mësipërme që u janë kaluar autoriteteve, ka shumë pak dyshim që të marra në tërësi dhe duke patur parasysh kontekstin specifik në të cilin ato janë bërë, sjellja që i atribuohet redaktores duhej të konsiderohej si tepër e papërshtatshme nga këndvështrimi moral dhe social. Akuzat e vendosnin atë në një pozitë të vështirë dhe ato e portretizonin atë si një person i cili nuk respekton dhe përçmon në mendimet dhe ndjenjat e saj myslimanët dhe boshnjakët etnikë. Gjykatat e brendshme ishin të mendimit që deklarimet në fjalë përmbanin akuza shpifëse që dëmtonin reputacionin e saj dhe Gjykata nuk gjeti shkak të shprehej ndryshe. Që akuzat ou paraqitën një numri të kufizuar nëpunësish publikë nëpërmjet korrespondencës private nuk eliminonte riskun e mundshëm të efektit të dëmshëm për të ardhmen e karrierës së redaktores si një punonjëse e shërbimit civil dhe reputacionin e saj profesional si gazetare. Pavarësisht se si letra mbërriti në media, ishte e kuptueshme që publikimi i saj hapte një mundësi për debat publik dhe përforconte dëmin për dinjitetin dhe reputacionin e saj profesional.
(c) Autenticiteti i informacionit të deklaruar – Faktori më i rëndësishëm në lidhje me ushtrimin e balancimit në këtë çështje ishte autenticiteti i informacionit të dhënë autoriteteve. Në kontekstin e lirisë së shtypit, kërkoheshin shkaqe të posaçme para se media të lirohej nga detyrimi i saj i zakonshëm për të verifikuar deklarimet faktike që ishin shpifëse për individët. Ashtu si gazetat, kërkuesit ishin të detyruar të respektonin kërkesën për të verifikuar vërtetësinë e akuzave të paraqitura. Kjo kërkesë gjendej e mishëruar në Kodin e Etikës dhe Sjelljes për OJQ-të. Autoritetet e brendshme ishin të mendimit që ka patur një papajtueshmëri ndërmjet asaj që u ishte dhënë kërkuesve nga punonjësit e radios dhe asaj që ata kishin raportuar në letër. Kërkuesve, si OJQ-ë anëtarët e të cilave gëzonin një reputacion të mirë në shoqëri, u kërkohej të bënin një reflektim të saktë të raportimit të punonjësve, si një element i rëndësishëm për zhvillimin dhe ruajtjen e besimit të ndërsjellë të imazhit të tyre si pjesëmarrës kompetentë dhe të përgjegjshëm të jetës publike. Gjykatat e brendshme kishin konstatuar që, ndryshe nga sa ishte pretenduar, redaktorja nuk ishte autori i komenteve të raportuara në gazetën e përjavshme. Verifikimi i atij fakti para raportimit nuk do të kërkonte ndonjë përpjekje të madhe nga ana e kërkuesve. Gjykata nuk gjeti asnjë arsye për të devijuar nga konstatimet e gjykatave të brendshme që kërkuesit nuk kishin vërtetuar vërtetësinë e deklarimeve të tyre që ata dinin ose duhej të dinin se ishin të rrema dhe për pasojë nxori përfundimin që kërkuesit nuk kishin bazë të mjaftueshme faktike për pretendimet e tyre të kundërshtuara në lidhje me redaktoren në letrën e tyre.
(d) Ashpërsia e sanksionit – Autoritetet e brendshme kishin urdhëruar që kërkuesit të informonin autoritetet që ata kishin tërhequr letrën e tyre, dhe në rast mosveprimi ata duhej të paguanin 1 280 EUR së bashku në lidhje me dëmin jo-financiar. Shuma që kërkuesit ishin urdhëruar të paguanin ishte, në vetvete, jo-proporcionale. Gjykata nuk konstatoi arsye të forta që do ta bënin atë të zëvendësonte qëndrimin e gjykatave të brendshme me të vetin dhe të shmangë balancimin e bërë prej tyre. Ajo u bind që ndërhyrja e kundërshtuar mbështetej në shkaqe relevante dhe të mjaftueshme dhe që autoritetet e Shtetit të paditur kishin gjetur një balancë ndërmjet interesit të kërkuesve për të drejtën e shprehjes, nga njëra anë, dhe interesit të redaktores në mbrojtje të reputacionit të saj nga ana tjetër, duke vepruar kështu brenda marzhit të vlerësimit të tyre. Përfundimi: nuk ka shkelje (njëmbëdhjetë vota me gjashtë) (See Zakharov kundër Rusisë, 14881/03, 5 tetor 2006; Björk Eiðsdóttir kundër Islandës, 46443/09, 10 korrik 2012, Shënim Informativ 154; Pedersen dhe Baadsgaard kundër Danimarkës (GC), 49017/99, 17 dhjetor 2004, Shënim Informativ 70

 

Bédat kundër Zëicrës – 56925/08, Vendimi 29.3.2016 (GC)
Faktet – Më 15 tetor 2003 kërkuesi, një gazetar, publikoi në një gazetë ditore një artikull në lidhje me gjykimin penal ndaj një drejtuesi automjeti që ishte ndaluar pasi kishte përplasur me automjetin e tij një grup kalimtarësh, duke vrarë tre prej tyre dhe duke plagosur tetë, para se të hidhej nga Ura e Lausannes. Artikulli jepte një paraqitje të personit të akuzuar, prezantonte një përmbledhje të pyetjeve të bëra nga oficerët e policisë dhe gjyqtari hetues dhe përgjigjeve të të akuzuarit dhe shoqërohej me disa fotografi të letrave që ai i kishte dërguar gjyqtarit hetimor. Artikullin përfshinte gjithashtu një përmbledhje të shkurtër të deklarimeve të bashkëshortes së të akuzuarit dhe prokurorit. Ndaj gazetarit nisi çështja penale me iniciativë të prokurorit publik për shkak të publikimit të dokumenteve sekrete. Në qershor 2004, gjyqtari hetimor e dënoi kërkuesin me një muaj burgim, të pezulluar për një vit. Më vonë, Gjykata e Paqes e zëvendësoi dënimin e tij me burgim në një gjobë 4 000 Franga Zvicerane (CHF) (afërsisht 2 667 Euro). Ankimet e kërkuesit kundër dënimit të tij nuk patën sukses. Me vendim të datës 1 korrik 2014 (shih Shënimin Informativ 176), një Dhomë e Gjykatës konstatoi, katër vota me tre, një shkelje të Nenit 10, pasi vënia e gjobës për kërkuesin për shkak të përdorimit dhe riprodhimit të të dhënave nga dosja e çështjes në artikullin e tij nuk përbënte ndonjë “nevojë urgjente sociale”. Megjithëse shkaqet për dënimin e tij ishin ‘me vend’, ato nuk ishin ‘të mjaftueshme’ për të justifikuar një ndërhyrje tek e drejta e kërkuesit për lirinë e shprehjes. Më 17 nëntor 2014, çështja iu referua Dhomës së Madhe me kërkesë të Qeverisë.
Ligji – Neni 10: Dënimi i kërkuesit kualifikohej si ndërhyrje, e parashikuar me ligj, tek ushtrimi prej tij i së drejtës së lirisë së shprehjes që është e siguruar sipas Nenit 10 § 1 të Konventës. Masa e kundërshtuar kishte një qëllim legjitim, që ishte parandalimi i ‘deklarimit të informacionit të marrë në mirëbesim’, ruajtja e ‘autoritetit të paanësisë së gjyqësorit’ dhe mbrojtja e ‘të drejtës (dhe) reputacionit të të tjerëve’. E drejta e kërkuesit për të informuar publikun dhe e drejta e publikut për të marrë informacion përballen me interesat publikë dhe privatë po aq të rëndësishëm që mbrohen nga ndalimi i deklarimit të informacionit që i nënshtrohet fshehtësisë hetimore. Këta interesa, nga njëra anë, janë autoriteti dhe paanësia e gjyqësorit dhe, nga ana tjetër, e drejta e të akuzuarit për prezumimin e pafajësisë dhe mbrojtjes së jetës së tij private. Gjykata është e mendimit që është e nevojshme të specifikohen kriteret1 që duhet të ndiqen nga autoritetet e brendshme të Shteteve Palë në Konventë për të peshuar këta interesa dhe në këtë mënyrë në vlerësimin e ‘domosdoshmërisë’ së ndërhyrjes në rastet e shkeljes së fshehtësisë hetimore nga një gazetar.
(a) Si erdhi kërkuesi në zotërimin e informacionit në fjalë – Megjithëse nuk u pretendua që kërkuesi e kishte përftuar informacionin në mënyrë të paligjshme, si gazetar profesionist ai nuk mund të mos ishte në dijeni të konfidencialitetit të informacionit që ai kishte ndër mend të publikonte.
(b) Përmbajtja e artikullit të kundërshtuar – Megjithëse artikulli i kundërshtuar nuk merrte ndonjë qëndrim të caktuar në lidhje me natyrën e qëllimtë të veprës penale që i akuzuari akuzohej se kishte kryer, ai bënte një përshkrim tepër negativ për të, duke u shprehur në një ton pothuaj tallës. Titujt e përdorur nga kërkuesi, si dhe fotografia e madhe përmbyllëse i të akuzuarit që shoqëronte tekstin nuk lënë asnjë hije dyshimi që kërkuesi donte që artikulli i tij të ishte sa më sensacional që të ishte e mundur. Për më tepër, artikulli theksonte zbrazëtinë e deklarimeve të tij dhe thëniet e tij të shumta kontradiktore, që shpesh përshkruheshin si ‘gënjeshtra të përsëritura’, duke përfunduar me pyetjen nëse i akuzuari, nëpërmjet ‘kësaj përzierje të naivitetit dhe arrogancës’, ‘nuk po bënte gjithçka që kishte mundësi për ta bërë mbrojtjen e tij të pamundur’. Ishin pikërisht këto lloj pyetjesh që autoriteteve gjyqësore u duhej të jepnin përgjigje, si në fazën e
hetimit ashtu edhe të gjykimit.
(c) Kontributi i artikullit të kundërshtuar në një debat me interes publik – Subjekti i artikullit, që ishte hetimi penal i tragjedisë së Urës së Lausannes, ishte një çështje me interes publik. Ky incident tepër i veçantë ishte bërë shkak për një valë emocionale tek popullata dhe autoritetet gjyqësore kishin vendosur të informonin shtypin në lidhje me aspekte të caktuara të
hetimit në vazhdim. Megjithatë, çështja ishte nëse informacioni që jepej nëpërmjet artikullit dhe që i nënshtrohej fshehtësisë hetimore ishte në gjendje të kontribuonte në debatin publik për këtë çështje apo thjesht kishte si qëllim të shuante kuriozitetin e një rrethi të caktuar lexuesish në lidhje me hollësitë e jetës private të të akuzuarit. Në këtë kontekst, pas një vlerësimi të thellë të përmbajtjes së artikullit, natyrës së informacionit të dhënë dhe rrethanave në lidhje me çështjen, Gjykata Federale, në një vendim me një arsyetim të gjerë, që nuk kishte asnjë nuancë arbitrariteti, ishte e mendimit që deklarimi i protokollit të intervistave dhe i letrave të dërguara nga i akuzuari gjyqtarit hetimor nuk ofronin ndonjë vështrim të rëndësishëm për debatin publik dhe që interesi publik në këtë çështje nuk shkonte më tej se ‘shuarja e e një kurioziteti të cekët’. Nga ana e tij, kërkuesi nuk kishte demonstruar se si fakti i publikimit të protokollit të intervistave, deklarimeve të bëra nga bashkëshortja e të akuzuarit dhe mjekut dhe letrave të dërguara nga i akuzuari gjyqtarit hetimor në lidhje me aspekte banale të jetës së tij të përditshme mund të kishin kontribuar në një debat publik për hetimin në vazhdim. Për pasojë, Gjykata nuk shihte asnjë shkak thelbësor për të zëvendësuar këndvështrimin e Gjykatës Federale me të vetin, e cila ka një marzh të caktuar vlerësimi në çështje të tilla.
(d) Ndikimi i artikullit të kundërshtuar në procedimin penal – Megjithëse të drejtat e garantuara përkatësisht nga Neni 10 dhe Neni 6 § 1 meritojnë a priori respektimin e barabartë, është legjitime që fshehtësisë së hetimit gjyqësor ti jepet mbrojtje e veçantë, duke patur parasysh çështjet e përfshira në procedimin penal, si për administrimin e drejtësisë ashtu edhe për të drejtën e personave nën hetim për tu prezumuar të pafajshëm. Fshehtësia e hetimeve penale orientohet drejt mbrojtjes, nga njëra anë, të interesave të procedimit penal ndaj rrezikut të fshehjes dhe riskut të falsifikimit ose asgjësimit të provave dhe, nga ana tjetër, të interesave të të akuzuarit, kryesisht nga këndvështrimi i prezumimit të pafajësisë dhe, më përgjithësisht, të marrëdhënieve dhe interesave të saj ose të tij personale. Një fshehtësi e tillë justifikohet gjithashtu nga nevoja e mbrojtjes së procesit të formimit të opinionit dhe procesit të vendim-marrjes brenda gjyqësorit. Megjithëse artikulli i kundërshtuar nuk mbështeste hapur mendimin që i akuzuari kishte vepruar me qëllim, megjithatë ai ishte i orientuar në mënyrë të tillë që parashtronte një përshkrim negativ për këtë të fundit, duke theksuar disa aspekte negative për personalitetin e tij dhe duke nxjerrë përfundimin që ai po bënte gjithçka që ‘kishte në dorë për ta bërë të pamundur mbrojtjen e vet’. Publikimi i një artikulli të orientuar në atë mënyrë në momentin kur hetimi nuk ka përfunduar përbënte rrezikun e brendshëm të ndikimit mbi zhvillimin e procedimit në një mënyrë apo në një tjetër, potencialisht duke ndikuar në punën e gjyqtarit hetimor, vendimet e përfaqësuesve të të akuzuarit, pozicionet e palëve që pretendojnë zhdëmtim ose objektivitetin e gjykatës që i kërkohet të gjykojë çështjen, pavarësisht nga përbërja e saj. Nuk mund të pritet që një qeveri të japë prova ex post facto që ky tip publikimi faktikisht ka ndikuar në zhvillimin e një procedimi të caktuar. Risku i ndikimit të procedimit në vetvete justifikon miratimin nga autoritetet e brendshme të masave parandaluese si ndalimi i deklarimit të informacionit të fshehtë. Ligjshmëria e këtyre masave sipas së drejtës së brendshme dhe përputhshmëria e tyre me kërkesat e Konventës duhet të jenë në gjendje të vlerësohen në momentin e miratimit të masave dhe jo, ashtu siç parashtroi kërkuesi, nën
dritën e zhvillimeve të mëtejshme që tregonin ndikimin faktike të publikimeve mbi gjykimin, siç është përbërja e gjykatës së faktit. Kështu, Gjykata Federale kishte të drejtë që në vendimin e datës 29 prill 2008 u shpreh që protokollet e intervistave dhe korrespondenca e të akuzuarit ishin ‘diskutuar në publik, para përfundimit të hetimit (dhe) jashtë
kontekstit, në një mënyrë që mund të ndikonte vendimet e marra nga gjyqtari hetimor dhe gjykata e faktit’.
(e) Cenimi i jetës private të të akuzuarit – Çështja penale e filluar ndaj kërkuesit nga autoritetet e ndjekjes penale rajonale ishte në pajtim me detyrimet pozitive që i takonin Zvicrës sipas Nenit 8 të Konventës për të mbrojtur jetën private të personit të akuzuar. Për më tepër, informacioni i deklaruar nga kërkuesi ishte thjesht personal si dhe mjekësor në natyrën e vet, duke përfshirë deklarimet nga mjeku i personit të akuzuar dhe letrat e dërguara nga i akuzuari nga qendra e ndalimit gjyqtarit hetimor përgjegjës për çështjen. Ky lloj informacioni kërkonte nivelin më të lartë të mbrojtjes sipas Nenit 8; ky konstatim është tepër i rëndësishëm pasi i akuzuari nuk ishte i njohur për publikun dhe thjesht fakti që ai ishte objekt i hetimit penal, megjithëse për një vepër penale të rëndë, nuk e justifikonte trajtimin e tij në të njëjtën mënyrë si një figurë publike, i cili ekspozohet në mënyrë të vullnetshme në publik. Në momentin e botimit të artikullit personi i akuzuar ishte në burg, pra në një situatë pamundësie mbrojtjeje. Për më tepër, në dosjen e çështjes nuk kishte asgjë që të tregonte që ai ishte i informuar për publikimin e artikullit dhe për natyrën e informacionit që ai deklaronte. Për më tepër, ai eventualisht vuante nga çrregullimet mendore, duke e forcuar kështu pamundësinë e mbrojtjes. Në këto rrethana, autoritetet kantonale nuk mund të fajësohen për konsideratën e tyre që për të përmbushur detyrimet e tyre pozitive për mbrojtjen e së drejtës së personit të akuzuar për respektimin e jetës së tij private, ato nuk mund të
prisnin për këtë të fundit të ndërmerrte iniciativën e fillimit të çështjes penale ndaj kërkuesit dhe, për pasojë, duke zgjedhur një qëndrim aktiv, një prej të cilëve është ushtrimi i ndjekjes penale.
(f) Proporcionaliteti i dënimit të dhënë – Fillimi i çështjes penale dhe masa e dënimit të dhënë kërkuesit nuk kualifikohet si ndërhyrje jo-proporcionale në ushtrimin e së drejtës së tij për lirinë e shprehjes. Kërkuesit fillimisht iu dha një dënim me kusht prej një muaj burgim. Dënimi i tij në vijim u zbrit në një gjobë prej 4 000 CHF, e cila u caktua duke patur parasysh të shkuarën e kërkuesit dhe nuk u pagua nga kërkuesi por nga punëdhënësi i tij. Ky dënim u dha për shkelje të fshehtësisë së hetimit penale dhe qëllimi i tij, në çështjen në fjalë, ishte mbrojtja e funksionimit të rregullt të sistemit të drejtës së dhe të të drejtave të të akuzuarit në një gjykim të dejtë dhe respektimi i jetës së tij private. Në këtë rrethana, nuk mund të thuhet që një dënim i tillë mund të kishte një efekt pengues për ushtrimin e lirisë së shprehjes nga kërkuesi ose një gazetar tjetër që dëshiron të informojë publikun në lidhje me çështjet e papërfunduara penale.
Përfundim: nuk ka shkelje (pesëmbëdhjetë vota me dy).

 

 

No Comments

Post A Comment